• Ni pamoja na kuhakikisha mahakama zote zinakuwa kimbilio la kwanza la mwisho na la kipekee katika kudai haki.

Dar es Salaam. Rais wa Tanzania Samia Suluhu Hassan, ametoa wito kwa watendaji wa mhimili wa mahakama kuhakikisha wanaimarisha uaminifu wa wananchi kwa taasisi hiyo kwa kuhakikisha kuwa mahakama ndizo zinabaki kuwa kimbilio la kwanza, la mwisho na la kipekee katika kudai haki.

Rais Samia aliyekuwa mgeni rasmi katika hafla ya uzinduzi wa jengo la makao makuu ya mahakama Tanzania leo Aprili 5, 2025 jijini Dodoma amesisitiza umuhimu wa mahakama, hasa za mwanzo kutojifunga sana na masharti ya kiufundi yanayoweza kuwa kikwazo kwa utoaji haki.

“Mahakama za mwanzo msifungwe sana na masharti ya kiufundi kule mahakama za mwanza lakini kama ibara yetu ya 107 (a) na ibara ndogo ya pili (i) ya katiba inavyosema kuwa katika kutoa maamuzi yake miongoni mwa kanuni ambazo mahakama itazingatia na kutenda haki bila kufungwa kupita kiasi na masharti ya kiufundi yanayoweza kukwamisha haki kutendeka,” amesema Rais Samia.

Hata hivyo, Rais Samia pia amewataka watendaji wa mahakama kutupia macho uadilifu wa majaji na watendaji wa mahakama ili kuwajengea imani Watanzania kwa mahakama zao pamoja na kulinda heshima ya mahakama.

Pia, amesisitiza kuwa ni muhimu miradi yote ya mahakama iwe na thamani halisi ya fedha za umma na kutumika kwa ufanisi mkubwa.

Vilevile, Rais Samia ameeleza kuwa mahakama zinapaswa kuwa sehemu inayofikika kwa wananchi kwa urahisi, huku akisisitiza kuwa utoaji haki uwe wa watu, yaani ‘people-centered’.

“Hapa napongeza kituo cha call center ni kweli mahakama inaonesha kweli ni ‘people centere’ sasa mbali na kituo kile hata utoaji wa haki uwe ‘people center’,” ameongeza Rais Samia.

Katika hatua nyingine, Rais Samia amehimiza utunzaji wa majengo na miundombinu ya mahakama, hasa vituo jumuishi vya utoaji haki vilivyojengwa nchi nzima.

“Wakati nakukabidhi ufunguo mheshimiwa jaji mkuu wakati nakukabidhi ule mkubwa wa wa pili wa dhahabu nilikuomba sana utunze majengo haya unajua ujenzinni jambo moja maintainance ni jambo lingine,” ameongeza Rais Samia

Akiendelea, Rais Samia amesema kuwa jengo jipya la Mahakama Kuu litaendeshwa kwa kutumia mfumo wa kidijitali, bila matumizi ya karatasi, hatua ambayo inalenga kuongeza ufanisi na uwazi katika shughuli za kimahakama.

“Tumearifiwa kuwa mahakama hii tunayoizindua leo inakwenda kutoa huduma bila karatasi, yaani paperless, ni mambo ya mtandao na teknolojia ndiyo yatatawala humu ndani,” amesema Rais Samia.

Aidha, jengo hilo lililozinduliwa kwa mujibu Mtendaji Mkuu wa Mhakama ya Tanzania Profesa Elisante Ole Gabriel lililogharimu Sh14.3 bilioni linaenda kuwa jengo la kwanza kwa ukubwa barani afrika huku likishikilia nafasi ya 6 kwa ukubwa duniani.

Awali Jaji Mkuu wa Mahakama ya Tanzania,  Prof Ibrahimu Juma ameeleza kuwa  imechukua miaka 104 kwa Mahakama ya Tanzania kupata funguo za majengo yake rasmi na kuabainisha kuwa kuhama si jambo rahisi.

“ Mheshimiwa Rais muda mfupi uliopita umenikabidhi funguo tatu wa dhahabu, fedha na shaba. Ninapenda kumshukuru Mwenyezi Mungu kwa subira ya miaka 104 ambayo Mahakama ya Tanzania imeonesha hadi kufikia hatua hi,” amesema Prof Juma.

Naye Waziri wa Katiba na Sheria Dk Damas Ndumbaro, amesema serikali ya Awamu ya Sita imefanikiwa kupunguza msongamano wa mashauri mahakamani kupitia kampeni za msaada wa kisheria katika mikoa 23 huku zaidi ya wasaidizi wa kisheria 2,205 wamepatiwa mafunzo na kwamba taasisi za kisheria zimeongezeka kutoka 84 hadi 387.